Αποκατάσταση δυτικού τομέα προϊστορικού οικισμού Πολιόχνης ν. Λήμνου
Άξονας: 4.6 Εκσυγχρονισμός και βελτίωση της ανθεκτικότητας κύριων κλάδων οικονομίας της χώρας
Δράση: 16293 - Ο πολιτισμός ως κινητήριος μοχλός ανάπτυξης
Έργο: Αποκατάσταση δυτικού τομέα προϊστορικού οικισμού Πολιόχνης ν. Λήμνου
Περιγραφή:
Ο αρχαιολογικός χώρος της Πολιόχνης βρίσκεται στην ανατολική πλευρά της Λήμνου, κοντά στο σύγχρονο χωριό των Καμινιών. Αποτελεί τον σημαντικότερο, προϊστορικό οχυρωμένο οικισμό της νήσου Λήμνου και του ΒΑ Αιγαίου, επιπλέον δε διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στη διακίνηση των μεταλλευμάτων και του θαλάσσιου εμπορίου από τον Ελλήσποντο και τις δυτικές ακτές της Μικράς Ασίας στο Αιγαίο. Η πάροδος ωστόσο του χρόνου άφησε δυστυχώς τα αποτυπώματα της λήθης και της εγκατάλειψης στον αρχαιολογικό χώρο. Επιτακτική και αδήριτη είναι η ανάγκη από την πολιτεία της συνεχούς προστασίας, της περαιτέρω συντήρησης και της ανάδειξης της αρχαιότερης πόλης της Ευρώπης με την πρώιμη μορφή κοινωνικής και αστικής οργάνωσης. Σε συνέχεια των εγκεκριμένων μελετών αποκατάστασης του κεντρικού τομέα και του νοτιοδυτικού περιβόλου και με οδηγό την εμπειρία που αποκτήθηκε από την υλοποίησή τους στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2020, θεωρήθηκε αναγκαίο η μελέτη του οικισμού να επεκταθεί στο δυτικό τομέα, ένα σύνολο οκτώ νησίδων, του οποίου η κατάσταση διατήρησης επιδεινώνεται διαρκώς.
Ως δυτικός τομέας ορίζονται οι κατασκευές της πράσινης, ερυθρής και κίτρινης περιόδου (τα χρώματα αντιστοιχούν σε χρονολογικές φάσεις του οικισμού) της Πολιόχνης, που εκτείνονται δυτικά και βορειοδυτικά των μεγάλης κλίμακας αναλημματικών κατασκευών της κυανής περιόδου. Αυτές περιλαμβάνουν το νεότερο περίβολο που διαγράφοντας μία ευρεία στροφή προς τα δυτικά, περικλείει στην περίμετρό του ένα μεγάλο τμήμα του δυτικού λόφου της Πολιόχνης, καθώς και το σύνολο των νησίδων που κατελάμβαναν το τμήμα αυτό, στο οποίο προφανώς επεκτάθηκε η κατοικήσιμη ζώνη της πόλης. Πρόκειται για ένα σύνολο στο οποίο, αφενός διατηρούνται σε μεγάλη έκταση και ολοκληρωμένη μορφή κατοικίες κυρίως της ερυθρής περιόδου, παρέχοντας πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με την οργάνωση τους, και αφετέρου αναπτύσσονται τα νεότερα αναλημματικά και οχυρωματικά έργα, μαρτυρίες της ανάπτυξης και της εξέλιξης του οικιστικού χώρου με βάση τις ανάγκες του πληθυσμού. Κυρίαρχοι στόχοι των προτεινόμενων εργασιών είναι, με ήπιες επεμβάσεις συντήρησης και στερέωσης των τοιχοποιιών, να ανακοπεί η διαδικασία βλάβης των αυθεντικών δομών και να θωρακιστεί το οικιστικό σύνολο απέναντι σε όποιο ανθρωπογενή ή φυσικό παράγοντα μπορεί να επιταχύνει τη φθορά του, ενώ με τις απαραίτητες συμπληρώσεις και ανακτίσεις να αποκτήσει ο δυτικός τομέας μία εικόνα εύκολα αναγνώσιμη από τον επισκέπτη. Ταυτόχρονα, με τις εργασίες ανάδειξης στόχος είναι να ενταχθεί και αυτό το τμήμα του οικισμού στο δίκτυο διαδρομών και πληροφόρησης που ήδη καθοδηγεί τον επισκέπτη, επιτρέποντας μία περισσότερο ολοκληρωμένη κατανόηση του αρχαιολογικού χώρου.
Οι εργασίες που πρόκειται να υλοποιηθούν είναι οι ακόλουθες:
• Στερέωση, αποκατάσταση και συντήρηση του δυτικού τομέα της Πολιόχνης
• Διαμόρφωση περιβάλλοντα χώρου και διαδρομών του δυτικού τομέα
• Αποψιλώσεις-καθαρισμοί
• Πληροφοριακό υλικό σε ελληνικά και αγγλικά (Έκδοση φυλλαδίου και φυλλαδίου με τη μέθοδο Braille)
• Πινακίδες σήμανσης και πληροφόρησης (κατασκευή & τοποθέτηση 2 ενημερωτικών πινακίδων από επισμαλτωμένη ηφαιστειακή πέτρα – πυρολάβα)
• Φωτογραφική και σχεδιαστική αποτύπωση των εργασιών
• Εκπόνηση μελέτης αποστράγγισης δυτικού τομέα και εφαρμογή της
Για τις ανωτέρω εργασίες θα πραγματοποιηθούν οι σχετικές προμήθειες (π.χ. αδρανή-οικοδομικά υλικά, κλπ).
Έναρξη έργου: 03/01/2022
Λήξη έργου: 02/05/2025
Γεωγραφική Περιοχή: Βορείου Αιγαίου
Φορέας Ευθύνης: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ
Φορέας Υλοποίησης: ΕΦΟΡΕΙΑ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΛΕΣΒΟΥ (ΜΥΤΙΛΗΝΗ)
Προϋπολογισμός Ταμείου: 1.294.503 €
Συνολικός Προϋπολογισμός: 1.420.000 €
Απόφαση ένταξης: Ένταξη του Έργου με τίτλο «Αποκατάσταση δυτικού τομέα προϊστορικού οικισμού Πολιόχνης ν. Λήμνου» (κωδικός ΟΠΣ ΤΑ 5150212) στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας